Miĥaelo Kohlhaas. El malnova kroniko (1810)

Klasika germana romaneto pri la komercisto Kohlhaas, kies sento de justeco faris lin rabisto kaj murdisto. --- "Meze de la 16a jarcento vivis ĉe la bordo de Havel ĉevalkomerc­isto, nomata MiÄ¥aelo Kohlhaas, filo de instruisto, unu el la plej honestaj kaj samtempe plej teruraj homoj de sia tempo. Ĉi tiu eksterordinara homo povus servi Äis sia tridekjara aÄo kiel modelo de bona civitano. Li posedis en vilaÄo, portanta ankoraÅ­ nun lian nomon, bienon, en kiu li kviete perlaboris sian panon per sia okupo. La infanojn, donacitajn al li de la edzino, li edukis en timo al Dio, al laboremo kaj fideleco. Inter liaj najbaroj troviÄis eĉ ne unu, kiu ne povis Äui lian bonfaremon aÅ­ justecon. Mallonge: la mondo devus beni lian memoron, se li ne estus ekscesinta en iu virto. Tamen justemo faris lin rabisto kaj murdisto." --- Heirich von Kleist (1777-1811) estis germana dramverkisto kaj lirikisto, apud Goethe kaj Schiller la plej granda figuro de la Vajmara klasikismo kaj romantikismo. Li devenis el prusa nobela familio. Post militservo en la prusa armeo, li studis natursciencojn kaj filozofion, poste dungiÄis kiel ekonomia administranto kaj laboris kiel publicisto. Jam frue li dediĉis sin al la literaturo. Li apogis la politikajn reformojn de Napoleono, sed kiel patrioto refutis ties konkerojn. Lia plej fama novelo estas MiÄ¥aelo Kohlhaas, verkita unu jaron antaÅ­ lia suicida morto.